Từ ngày 01/7/2025, hệ thống chính quyền địa phương sẽ có sự thay đổi căn bản khi chính thức chuyển sang mô hình 2 cấp: tỉnh và xã. Theo đó, nhiều nhiệm vụ, chức năng và thẩm quyền trong quản lý đất đai vốn thuộc cấp huyện trước đây được chuyển giao trực tiếp cho cấp xã. Quy định này được cụ thể hóa tại Nghị định 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ và sẽ tạo ra bước ngoặt lớn trong quá trình giải quyết thủ tục đất đai, thu hồi, bồi thường, cấp Giấy chứng nhận cũng như quản lý, sử dụng đất tại địa phương.
Căn cứ vào Điều 5, 6, 10, 13, 14, 17 và Phụ lục I Phần II, Phần V, Phần VI, Nghị định 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 đến ngày 01/03/2027, cấp xã được giao các thẩm quyền rất rộng trong lĩnh vực đất đai, cụ thể như sau:
- Thẩm quyền chuyển giao từ cấp huyện sang cấp xã:
- Chấp thuận phương án sử dụng đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế, phê duyệt phương án sử dụng đất lúa của cá nhân.
- Quyết định thu hồi đất trong nhiều trường hợp (ví dụ: thu hồi đất do vi phạm pháp luật, thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng…).
- Ban hành Thông báo thu hồi đất.
- Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Phê duyệt phương án cưỡng chế quyết định thu hồi đất và kinh phí cho hoạt động cưỡng chế.
- Quyết định giá đất cụ thể, giá bán nhà ở tái định cư trong địa bàn.
- Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho cá nhân, cộng đồng dân cư.
- Xác định lại diện tích đất ở và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
- Ghi giá đất trong các quyết định liên quan đến giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất.
- Quyết định thành lập Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể.
- Quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với cá nhân, cộng đồng dân cư.
- Phê duyệt phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai để thực hiện dự án chỉnh trang, phát triển khu dân cư nông thôn, mở rộng, nâng cấp đường giao thông nông thôn.
- Quyết định thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với từng dự án.
- Ban hành quyết định kiểm đếm bắt buộc, quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc, quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất, thành lập Ban cưỡng chế thu hồi đất.
- Quyết định trưng dụng đất, gia hạn trưng dụng đất, xác định mức bồi thường thiệt hại do trưng dụng đất gây ra.
- Giải quyết tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau; ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.
- Thẩm quyền của cơ quan quản lý đất đai cấp xã:
- Ban hành kế hoạch kiểm tra, quyết định kiểm tra đối với lĩnh vực đất đai trên địa bàn quản lý.
- Chủ trì, phối hợp thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Ký xác nhận mảnh trích đo bản đồ địa chính phục vụ đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
- Quản lý, sử dụng thông tin từ hồ sơ địa chính, cập nhật biến động đất đai, phản ánh tình hình vi phạm trong quản lý, sử dụng đất vào hồ sơ địa chính.
- Tổ chức kiểm tra chuyên ngành đất đai, tham gia Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn thi hành công vụ của cán bộ, công chức, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai tại địa phương.
- Thẩm quyền phân quyền, phân cấp từ cấp tỉnh cho cấp xã:
- Quyết định biện pháp, mức hỗ trợ khác đối với từng dự án cụ thể.
- Quyết định thu hồi đất trong một số trường hợp đặc biệt.
- Quyết định giao đất không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm, chấp thuận thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án, quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với các trường hợp được miễn toàn bộ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho cả thời hạn thuê.
- Quyết định hình thức sử dụng đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với các trường hợp sử dụng đất theo hình thức đặc biệt.
- Phê duyệt phương án bố trí lại diện tích đất ở thành khu dân cư, quyết định giao đất, cho thuê đất cảng hàng không, sân bay dân dụng.
- Trách nhiệm của Hội đồng nhân dân cấp xã:
- Tham dự họp Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giám sát.
- Thông qua quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã.
- Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã:
- Cho ý kiến về quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.
- Tổ chức lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp xã, kế hoạch sử dụng đất 05 năm cấp xã.
- Công bố công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã.
- Tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.
- Công bố, công khai phạm vi thu hồi đất theo tiến độ dự án.
- Báo cáo kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
- Chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Quản lý đất đã thu hồi tại khu vực nông thôn.
- Tổ chức thực hiện việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất, giải quyết khiếu nại liên quan đến cưỡng chế.
- Lập và tổ chức thực hiện dự án tái định cư, phương án đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm tại địa phương.
- Giao trách nhiệm cho đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Quản lý phần diện tích đất của các công ty nông, lâm nghiệp bàn giao về địa phương, đất bãi bồi ven sông, ven biển.
- Thực hiện trách nhiệm về quản lý, sử dụng đất đai theo các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.
- Trình tự, thủ tục trong lĩnh vực đất đai do cấp xã thực hiện
- Tổ chức họp với người có đất trong khu vực thu hồi, ban hành thông báo thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, niêm yết công khai phương án, lấy ý kiến, thẩm định, phê duyệt, phổ biến, niêm yết công khai quyết định phê duyệt, gửi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thực hiện bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư, ban hành quyết định thu hồi đất, tổ chức vận động, thuyết phục, cưỡng chế thu hồi đất, quản lý đất đã được thu hồi.
- Thực hiện thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc cộng đồng dân cư hoặc mở rộng đường giao thông.
- Thực hiện thủ tục cung cấp dữ liệu thông tin, dữ liệu đất đai cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu.
Lưu ý:
+ Từ ngày 01/07/2025, mọi nhiệm vụ, vai trò, chức năng, thẩm quyền của chính quyền cấp Huyện đã được chuyển tiếp cho chính quyền cấp xã hoặc cấp tỉnh theo quy định tại các Nghị định mới ban hành về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp.
+ Khi thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai, người dân và tổ chức cần liên hệ trực tiếp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất để được hướng dẫn và giải quyết theo đúng thẩm quyền mới.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Vì Chân Lý Themis gửi tới quý khách hàng. Mong rằng nội dung trên sẽ giúp ích được cho quý khách hàng. Nếu quý khách hàng còn vướng mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho Luật Vì Chân Lý Themis theo thông tin dưới đây.
-ĐH-
MỌI THẮC MẮC KHÁCH HÀNG VUI LÒNG LIÊN HỆ TỚI
HOTLINE: 19006196
FB: LUATSUTHANHDAT
ZALO: 03.2518.2518
CS1: PHÒNG 201, SỐ 170 TRẦN DUY HƯNG, P.TRUNG HOÀ, Q.CẦU GIẤY, TP HÀ NỘI
CS2: PHÒNG 1936, TÒA HH4C, KĐT LINH ĐÀM, NGUYỄN HỮU THỌ, HOÀNG MAI, HÀ NỘI.